|
Arama | Sözlükçe | Anasayfa | |
 |
|
|
|
|
| |
|
Evrim 101Y:Moleküler saatler
Moleküler saatlerGeçtiğimiz kırk yılda evrimsel biyologlar, bazı evrimsel olayların saatin işleyişine benzer bir mantıkla gerçekleşip gerçekleşmediği üzerine çeşitli çalışmalar yürüttüler. Mutasyonlar bir DNA parçasında belirli bir hızla birikebilirler, üstelik bu birikme milyonlarca yıl gibi uzun bir süre devam edebilir. Örneğin bir hemoglobin bileşeni olan alfa-globin proteinini kodlayan gende, milyar yıl başına ortalama 0.56 baz çifti değişim olduğunu biliyoruz*. Eğer bu oran güvenilirse, ondan moleküler bir saat olarak faydalanabiliriz. Moleküler bir saat gibi davrandığı böyle durumlarda DNA'nın bir parçası, soyların birbirinden ayrıldıkları zamanı tahmin etmek için çok güçlü bir araç haline gelir. Örneğin, iki türün DNA'sına baktığımızda bu DNA iplerinin sadece bir bölgede birbirlerinden farklı olduğunu ve bu farkın (aşağıdaki gösterildiği gibi) 4 baz olduğunu varsayalım. Yine bu varsayıma göre bu DNA’nın tamamı, yaklaşık olarak her 25 milyon yılda 1 baz değişme hızına sahip olsun. Buradan, bu iki DNA diziliminin birbirlerinden 100 milyon senelik evrimle ayrılmış olduğunu ve ortak atanın da bundan 50 milyon yıl önce yaşamış olduğunu hesaplayabiliriz. Her iki tür de kendi evrimlerini geçirdikleri için, bu iki türün 50 milyon yıl önce yaşamış olan ortak bir atadan türemiş olmaları gerekir.
Bu yöntem, modern insanın ortaya çıkışı, insanlarla şempanzelerin birbirinden ayrılması ve Kambriyan "patlaması"ı olayları da dahil olmak üzere birçok önemli evrimsel olayın tarihini araştırmakta kullanılmıştır. Moleküler saatleri kullanarak türlere ayrılma tarihlerini belirleme işi de başka tarihlendirme yöntemlerine dayanır. Biyologların, bir DNA bölgesinin hangi hızda değiştiğini bulmak için diğer göreli ya da mutlak tarihleme yöntemlerinden elde edilen tarihleri kullanmaları gerekir. *Bu sayı proteinin yapısını etkileyen değişimlerin sayısıdır.
|
|
 |
 |
|
|
|
| | | |
|
